आमेली आणि तिचं मोमार्त

पॅरिस बघायला गेल्यावर 'Montmartre' (याचा मी केलेला, माझ्या मते फ्रेंच उच्चार म्हणजे मोsमार्त) हा भाग आवर्जून बघ असं ब्रिजित मामीने सांगितलं होतं. तिथे सुदैवने मोमार्त ची walking tour घ्यायची संधी मिळाली. आईने जितक्या कौतुकाने सदाशिव पेठेतल्या कुठल्या गल्लीत ना. ग. गोरे राहायचे, कुठे वसंतराव देशपांडे राहायचे, भीमसेनचं घर कुठे होतं, एसेम कुठे, दत्तो वामन पोतदार कुठे, भास्करबुवा कुठे, वसुदेव बळवंतांचं नृसिंहमंदिर कुठलं या सगळ्या खुणा पुण्यात राहायला आल्यावर दाखवल्या होत्या त्याची आठवण झाली. व्हॅन गॉ, पिकसो असे नंतर जगप्रसिद्ध झालेले कलाकार त्यांच्या उमेदवारीच्या काळात पॅरिसच्या या भागात राहात होते. इथल्या प्रत्येक गल्लीला, घराला, दुकानाला असा काही इतिहास आहे. कुणीतरी प्रेमाने दाखवल्याशिवाय त्या जागेची जादू समजत नाही. तर आमच्या मोमार्त पदयात्रेचा गाईड होता जॉर्ज. त्याने तीन तासांच्या त्या ट्रिपमध्ये तीस वेळा तरी उल्लेख केला असेल तो ’आमेली’चा. या सिनेमा इतक्या प्रेमाने मोमार्त, किंवा एकूणच पॅरिसचं चित्रण कुणी केलं नसेल असं त्याचं म्हणणं. एवढं काय अहे त्या सिनेमात एकदा बघायला पाहिजे म्हणून मी तेंव्हा ’एकदा करायला पाहिजे’ च्या माझ्या लांबलचक यादीत एका आयटमची भर घातली होती.
मागच्या आठवड्यात प्रसाद हुबळीला होता, त्यामुळे रात्री त्याच्याशी गप्पा शक्य नव्हत्या. इतक्या थंडीत खरेदीला बाहेर पडण्याचा उत्साह नव्हता. काहीतरी छान बघावं असं वाटत होतं. आणि तेंव्हा अचानक आमेलीची आठवण झाली. यूट्युबवर इंग्रजी सबटायटलमध्ये मिळालाही तो लगेच.
आमेली म्हणजे एक परिकथा आहे. 'life is beautiful' किंवा 'Sound of music' सारखी. एवढं रुक्ष, निरस बालपण अनुभवलेली मुलगी इतकं निर्मळ, आनंदी मन घेऊन मोठी होते! ती भावूक आहे, खोडकर आहे, स्वप्नाळू आहे. सिनेमाची गोष्ट इथे सांगण्यात अर्थ नाही. त्यातल्या घटनांइतकंच महत्त्व आहे सिनेमाच्या मांडणीला. छोट्या छोट्या गोष्टी इतक्या सुंदर टिपल्या आहेत दिग्दर्शकाने! नक्की, न विसरता बघा हा सिनेमा. आणि पॅरिसला जाल तेंव्हा डिस्नेलॅंड बघण्याआधी मोमार्त बघा. कारण डिस्नेलॅंड पॅरिसजवळ आहे, पण डिस्नेलॅंडमध्ये पॅरिस नाही सापडणार. ते सापडेल मोमार्तच्या गल्ल्यांमध्ये.

(फोटो: मोमार्तच्या टेकडीवरचं प्रसिद्ध चर्च (sacre coeur). समोर उजवीकडे अंधारात जरा बारकाईने बघितलं, तर आमचा गाईड जॉर्ज दिसेल.)