एका शब्दाचा प्रवास

एका भाषेतले शब्द इतके बेमालूमपणे दुसऱ्या भाषेत मिळून जातात, की आपल्याला याचं मूळ कुठलं अशी शंकासुद्धा येणार नाही.

श्रीलंकन एअरलाईन्समध्ये ‘serendip’ नावाचं पुस्तक बघितलं. काय अर्थ असावा बरं ‘सेरेन्डिप’चा? ’सेरेंडिपिटी’चा या ’सेरेन्डिप’शी काही संबंध? उत्सुकता चळावली गेली. थोडंसं गुगलल्यावर काही गमतीशीर माहिती हाताला लागली.

Serendipity म्हणजे काय माहित आहे? सेरेंडिपिटी म्हणजे अपघाताने आणि उत्तम निरीक्षणशक्तीमुळे वेगळीच मौल्यवान गोष्ट सापडणे - विशेषतः दुसरंच काहीतरी शोधत असतांना. (विकिपेडियाच्या मते हा इंग्रजी भाषेतल्या भाषांतराला कठीण अशा पहिल्या दहा शब्दातला एक शब्द आहे.) हे तर माझ्या बाबतीत नेहेमीच होत असतं - चष्मा शोधताना डोळ्याच्या औषधाची बाटली सापडते. गाडीची किल्ली शोधताना आठवडाभरापासून गायब असणारी लाडकी पेन्सील सापडते. अपघाताने सापडणं - उत्तम निरीक्षणशक्ती असल्यामुळे सापडणं - आणि मौल्यवान गोष्ट सापडणं - हे तीनही निकष पूर्ण होतात की या सगळ्या शोधांमध्ये!!! ;) त्यामुळे आपल्या रोजच्या अनुभवाला चपखल बसणारा हा शब्द मला ‘सेरेंडिपिटी’ने सापडला म्हणून मी खूश होते.

आणि हो - हा शब्द ‘सेरेन्डिप’वरूनच आलेला आहे. हा एक फिरत फिरत इंग्रजीमध्ये पोहोचलेला शब्द आहे. ‘सेरेन्डिप‘चे तीन राजपुत्र’ नावाच्या पर्शियन टाईमपास परिकथेमध्ये त्या राजपुत्रांना अपघाताने + त्यांच्या तेज दृष्टीमुळे असे शोध लागत असतात, त्यावरून.

आणि सेरेन्डिप म्हणजे श्री लंका. सेरेन्डिप हे अरबांनी दिलेलं नाव - अपल्या संस्कृतमधल्या ’सिंहलद्वीप’ वरून आलेलं!!! म्हणजे आता ‘सेरेंडिपिटी’ला सरळ ‘सिंहलद्वीपीय न्याय’ म्हणायला हवं. ;)

प्रसन्न

सदाफुलीचे काहीही नखरे नाहीत. कुठेही उगवते, कशाही हवेत तग धरून राहते, आणि फुलत राहते. कुणी तिचं कौतुक करत नाही, तिला ‘फुलांचा राजा’ वगैरे मोठी मोठी नावं ठेवत नाही, तिच्यावर कविता करत नाही. पण या सगळ्याचा तिला पत्ताच नसतो. मस्त फुलत राहायचं एवढंच तिला माहित. सकाळच्या कोवळ्या उन्हात चमकणारं हे एक सदाफुलीचं आनंदी फूल. उत्तम कॅमेऱ्याच्या कृपेने फोटो छान आलाय. फुल साईझमध्ये, अजून बारकावे बघायला फोटोवर क्लिक करा.

The Road Not Taken

Two roads diverged in a yellow wood,
And sorry I could not travel both
And be one traveler, long I stood
And looked down one as long as I could
To where it bent in the undergrowth;

Then took the other as just as fair,
And having perhaps the better claim,
Because it was grassy and wanted wear;
Though as for that the passing there
Had worn them really about the same,

And both that morning equally lay
In leaves no step had trodden black.
Oh, I kept the first for another day!
Yet knowing how way leads to way,
I doubted if I should ever come back.

I shall be telling this with a sigh
Somewhere ages and ages hence:
Two roads diverged in a wood, and I-
I took the one less traveled by,
And that has made all the difference.

- Robert Frost

तुमचं बरं आहे फ्रॉस्टभाऊ, तुम्हाला न मळलेल्या वाटेने जाण्याचा आनंद मिळतोय. आम्हाला रस्ता निवडतांना वाटलं होतं, हाच अनवट आहे, हा जास्त भावेल. पण तो अचानक हमरस्त्यालाच येऊन मिळाला की! आता काय करायचं? आणि हा कितीही छान असला, तरी न घेतलेला कायम खुणावत राहणारच - त्याचं काय? आपला रस्ता आपण शोधायचा असं कितीही म्हटलं, तरी हे बाकी लोकांचे रस्ते का सारखे खिजवतात आम्हाला? आहे काही उत्तर तुमच्याजवळ?