Thursday, January 21, 2010

अजून थोडे फोटो ... ३ (शेवटाचा भाग)

कूर्ग आणि उटीच्या भटकंतीमध्ये भेटलेली ही काही फुलं -
नुकत्याच पडलेल्या पावसाचा थेंब ... रस्त्याच्या कडेच्या रानफुलावर


कूर्गमधली जांभळी कोरांटी


कूर्गमध्ये आम्ही ज्या होम स्टे मध्ये राहात होतो, तिथलं, सकाळच्या उन्हातलं कुठल्यातरी फळभाजीच्या वेलाचं (मला ओळखता येत नाहीये) हे फूल


उटीच्या बोटॅनिकल गार्डनमधले २ फोटो ...





आम्ही उटीचं रोझ गार्डनही बघितलं ... पण रोझ गार्डनचं तिकिट आमच्या उत्साही ड्रायव्हरने काढून आणलं - प्रवेश करताना समजलं की त्याने आणि कॅमेऱ्याचं तिकिट काढलंच नव्हतं. तिकिट नाही म्हटल्यावर नवऱ्याने आत गेल्यावर कॅमेऱ्याला हात लावू दिला नाही. आत फोटो काढायचे म्हटलं तर दिवस पुरला नसता.

Wednesday, January 20, 2010

वाचणाऱ्या कामगाराचे प्रश्न

बेरटोल्ड ब्रेख्त हा एक जर्मन साहित्यातला दिग्गज. डाव्या विचारसरणीचा ब्रेख्त आपल्याला भेटलेला असतो तो पुलंनी मराठीत आणलेल्या ‘तीन पैश्याच्या तमाशा’मुळे, किंवा त्याने आणलेल्या रंगभूमीवरच्या नव्या प्रवाहांमुळे.

ब्रेख्तच्या एका कवितेचा हा मराठी स्वैर अनुवाद ...

*****************************************************

वाचणाऱ्या कामगाराचे प्रश्न

सात दरवाजे असणारं थेबेस कुणी बांधलं?
पुस्तकांमध्ये बांधणाऱ्या राजांचे उल्लेख आहेत.
हे राजे स्वतः त्या शिळा वाहत होते का?
आणि अनेक वेळा बेचिराख झालेलं बॅबिलॉन
इतक्या वेळा परत कुणी बांधलं? सोन्याने भरलेल्या लिमा शहराच्या
कुठल्या घरांमध्ये तिथले बांधकाम कामगार राहत होते?
चीनची भिंत बांधून पूर्ण झाल्यावर
संध्याकाळी तिथले सगळे गवंडी कुठे गेले?
भव्य रोममध्ये
कितीतरी विजयाच्या कमानी आहेत. कुणी बांधल्या या?
सिझरचे हे सगळे विजय कुणाविरुद्ध होते?
एवढा बोलबाला असणाऱ्या बायझांझमध्ये
सगळ्या रहिवाश्यांसाठी फक्त प्रासादच होते का?
महासागरामध्ये रात्री अटलांटिस बुडत होती तेंव्हासुद्धा
मालक त्यांच्या गुलामांना आज्ञा सोडत होते.
तरूण अलेक्झांडरने भारतात विजय मिळवले.
त्याने एकाट्याने?
सिझर गॉल्सशी लढला.
त्याने सोबत किमान एक आचारी तरी नेला असेल ना?
आपलं आरमार बुडाल्यावर स्पेनचा फिलिप रडला.
दुसरं कुणीच रडलं नाही?
पानापानागणिक विजय.
विजयाच्या मेजवानीसाठी कोण खपलं?
दर दहा वर्षांकाठी एक महापुरुष.
त्याची किंमत कोण चुकती करतं?
इतक्या गोष्टी,
इतके प्रश्न.


*****************************************************

मीही कामगारच आहे. जरा ‘ग्लोरिफाईड’ कामगार म्हणा फार तर. ब्रेख्तच्या कामगाराएवढं माझं जगाच्या इतिहासाचं वाचन नाही. पण आपल्या इतिहासातला ‘सोन्याचा धूर निघणारा काळ’ वाचताना मलासुद्धा हे प्रश्न पडले होते :)


मूळ जर्मन कविता इथे सापडेल.

येणार ... येणार ...(वरतीमागून घोडं)

एव्हाना ब्लॉगर्स मेळाव्याचे वृत्त, छायाचित्र सगळ्या सहभागी ब्लॉगर्सनी टाकली आहेत. तेंव्हा ही पोस्ट पेठे काका आणि सर्व संयोजकांचे आभार मानण्यासाठी. मुख्य म्हणजे एक दिवसाचा मेळावा यशस्वी झाला अशी घोषणा करून आपले संयोजक स्वस्थ बसलेले नाहीत. मेळाव्यात ठरल्याप्रमाणे मराठी ब्लॉगर्ससाठी फोरम तयार करणे, नवीन ब्लॉग मराठीतून सुरू करण्यासाठी मार्गदर्शन यासाठी त्यांनी काम सुरू केलं आहे. या पुढच्या वाटचालीसाठी शुभेच्छा. मला करता येण्यासारखी काही मदत असेल तर नक्की सांगा रे.

Tuesday, January 12, 2010

अजून थोडे फोटो ... २

कूर्ग बघून झाल्यावर २ दिवस जास्तीचे ठेवले होते ... त्यामुळे उटीला जाऊन यायचं ठरलं. असं काहीही पूर्वनियोजन न करता भटकण्यामध्ये मस्त मजा असते. काहीच अपेक्षा नसताना जे काही अनुभवायला मिळतं, ते सगळं बोनस असतं ना :)

दोड्डाबेट्टा म्हणजे निलगिरी पर्वतामधलं सगळ्यात उंच शिखर. दोड्डाबेट्टाला गाडीतून जाता येतं. वरून निलगिरीचं सुंदर दृष्य दिसतं ...



हे उटीमधलं लेक:



 
पयकारा हे उटीजवळचं गाव. हिरव्यागार टेकड्या, सुंदर तळं, छोटासा धबधबा, पार्श्वभूमीला निलगिरीच्या रांगा अशी ही रमणीय जागा आहे. पयकाराच्या या टेकडीच्या परिसरात कित्येक बॉलिवूडपटांचं चित्रीकरण झालेलं आहे:



पयकाराजवळच्या मुदुमलई पॉईंटवरून दिसणारं हे मुदुमलईचं जंगल ...



म्हैसूरला परत जाताना जवळ तासभर वेळ होता, म्हणून वाटेत नंजनगूडचं मंदिर बघायला थांबलो. नंजनगूड देवळातला लाकडी रथ




उटीची सहल तिथल्या बोटॅनिकल गार्डनला आणि रोझ गार्डनला भेट दिल्याखेरीज पूर्ण होऊच शकत नाही. तिथली फुलं ब्रेक के बाद.

Friday, January 8, 2010

अस्वस्थ करणारी गोष्ट

    ऍनच्या ८० व्या वाढदिवसाची बातमी पाहिली तेंव्हापासून लिहायचं होतं तिच्याविषयी. महेंद्र काकांनी शिंडलर्स लिस्टविषयी लिहिलं आणि पुन्हा आठवण करून दिली.

***********************************************

    ऍन फ्रॅंक पहिल्यांदा भेटली कॉलेजमध्ये असताना. तिच्या डायरीचा मराठी अनुवाद वाचताना. पहिल्या भेटीतच चटका लावून गेली, पण आधाश्यासारखं वाचत गेलं म्हणजे वाचलेलं पचवायला फारसा अवधी मिळत नाही. हळुहळू मी तिला विसरले.




    पुढच्या वेळी आमची भेट झाली ती स्टाइलिस्टिक्समध्ये ... भाषांतर कसं करू नये याचा उत्तम नमुना म्हणून! ऍन फ्रॅंकने तिची डायरी लिहिली डच भाषेत. डच मधून जर्मन, इंग्रजी, फ्रेंच अशी ती हळुहळू वेगवेगळ्या भाषांमध्ये भाषांतरित होत होत जगभर पोहोचली. प्रत्येक भाषांतरकारने `ये हृदयीचे ते हृदयी' करताना थोडंफार गाळलं होतं, आणि एका भाषांतरावरून दुसरं भाषांतर अशी भाषांतरं झाल्यामुळे कानगोष्टींसारखी गत झाली होती. मूळ डयरी म्हणजे पौगंडावस्थेतल्या ऍनची जीवाभावाची सखी होती. त्यात तिने आपल्या आईवडिलांविषयी, नव्यानेच जाग्या होत असणाऱ्या लैंगिक जाणिवांविषयी मोकळेपणाने लिहिलं होतं. ही भाषांतरावरून केलेली भाषांतरं अधिकधिक सोज्ज्वळ होत गेली, आणि त्याच वेळी खऱ्या ऍनपसून दूरही. या अभ्यासाच्या निमित्ताने ऍनची डायरी इंग्रजी, मराठी, जर्मन मधून वाचली. त्या वेळी आमच्यावर हिटलर, थर्ड राईश आणि दुसऱ्या महायुद्धाविषयीच्या इतक्या पुस्तकांचा मारा होत होता, की ऍन पुन्हा एकदा विस्मृतीमध्ये गेली.

    पुन्हा एकदा वर्षभरापूर्वी ऍनच्या भेटीचा योग आला ... ऍमस्टरडॅम बघताना. इतक्या वर्षांपासून माहित असलेली गोष्ट. नुकतीच डाखाऊची छळछावणी बघितलेली. एवढ्या छळकथा ऐकल्यावर अजून काय धक्का बसणार ऍनचं घर बघताना? त्यामुळे गावातल्या टूरिस्ट ऍटॅक्शन्सपैकी एक आयटम - आलोच आहोत तर बघू या असा दृष्टीकोन होता ऍन फ्रॅंक म्युझियमला जाताना. पण ऍनने पुन्हा एकदा रडवलं. अंगावर येणाऱ्या त्या छोट्याश्या जिन्याने वर जाताना ऍनच्या डायरीमधलं वास्तव समोर आलं. एवढ्याश्या जागेत महिनोनमहिने एवढी माणसं कशी राहिली असतील? बिग बॉसचा पहिलाच एपिसोड बघून मी नवऱ्याला म्हटलं होतं ... कुणी मला कितीही पैसे दिले तरी अश्या बंदिस्त घरात मी दोन दिवसांच्या वर काही नॉर्मल राहू शकणार नाही. दिवसरात्र घरातच राहायचं. घराबाहेर पडणं सोडा, पण खिडकीचा पडदासुद्धा वर करायचा नाही. दिवसा कामगार खाली काम करत असताना पाण्याचा नळ, फ्लश असले आवाज होऊ द्यायचे नाहीत. रात्री खालच्या कारखान्यातली माणसं घरी गेली, म्हणजे थोडी फार मोकळीक जिन्याने खाली - वर करायला, थोडा आवाज करायला. देश जर्मनीच्या कब्जामध्ये. जगभर युद्ध पेटलेलं. जीवनावश्यक वस्तूंचा प्रचंड तुटवडा. त्यात कधी नव्हे तेवढा कडक हिवाळा. बाहेरच्यांनी जिवावर उदार होऊन त्यांना रोजच्या गरजेच्या वस्तू कश्या पुरवल्या असतील? गोष्ट एका दिवसाची नाही. महिने च्या महिने असं जगायचंय. हा अज्ञातवास कधी संपणार माहित नाही. त्यांचं मनोबल कसं टिकून राहिलं असेल? असं दिवाभीतासारखं अनिश्चिततेमध्ये जगण्यापेक्षा छळछावणीतल्या यातना परवडल्या असं नसेल वाटून गेलं या माणसांना? खिडक्यांच्या पडद्याच्या फटीतून बाहेर बघताना बारा तेरा वर्षाच्या ऍनला कसं दिसलं असेल जग?

    काही दिवसांपूर्वी जर्मन बातम्यांमध्ये ऐकलं ... ऍन फ्रॅंक आज जिवंत असती तर ८० वर्षांची झाली असती. ८० वर्षांच्या आयुष्यात बघावं लागणार नाही एवढं तिने १५ - १६ वर्षात भोगलंय. ऍन कशी म्हातारी होईल? जगायला उत्सुक असणारी एक टीनेजर मुलगी म्हणून ती मनाच्या कोपऱ्यात कायमची जाऊन बसलीय.

***********************************************

    ऍनच्या आयुष्यावर ऑस्कर विजेता हॉलिवूडपट आहे. पुन्हा एकदा तिचं आयुष्य अनुभवायची माझी तरी तयारी नाही सद्ध्या. पण तुम्हाला मिळाला तर आवश्य बघा.

(ऍनचं छायाचित्र जालावरून साभार)

Wednesday, January 6, 2010

अजून थोडे फोटो ...१

‘बेपत्ता’ मालिकेतल्या फोटोंची ही पुढची इन्स्टॉलमेंट :)

इरुप्पूच्या वाटेवर



इरुप्पू धबधब्याजवळची खासियत ... ’blue flutter' फुलपाखरे



आणि हा इरुप्पू धबधबा -



कॉफीची फुलं



मडिकेरीजवळ ऍब्बे फॉल्स




दलाई लामा भारतात आश्रयाला आल्यावर तिबेटी निर्वासितांसाठी ज्या वसाहती तयार केल्या, त्यातली एक बैलकुप्पेची. बैलकुप्पेचं तिबेटी ‘गोल्डन टेंपल’



कुशालनगरच्या ‘निसर्गधाम’ शेजारची कावेरी



डुब्बरेचा एलिफंट कॅम्प ... इथे तुम्हाला हत्तींना आंघोळ घालायची संधी मिळते. हत्ती मस्त नदीच्या पाण्यात झोपलाय, आणि चार माणसं (प्रत्येकी शंभर रुपये मोजून) मोरी घासायच्या ब्रशने हत्ती घासताहेत :D



ही डुब्बारेची कावेरी ... भागमंडला असो, नंजनगुड असो, श्रीरंगपट्ट्ण असो की कुशालनगर ... कावेरी सगळीकडेच सुंदर दिसते!



तलकावेरी हे कावेरीचं उगमस्थान. तलकावेरीच्या टेकडीवरून परिसराचं विहंगम दर्शन होतं. बाराच्या उन्हात अनवाणी चारशे पायऱ्या चढाव्या लागल्या, तरीही worth it.




हे झाले कूर्गमधले काही फोटो. ऊटी, पयकारा आणि फुलांचे फोटो ब्रेक के बाद ...